Ngaguar Materi Dawer dina Soal-Soal Bahasa Sunda Kelas 8 Semester 1

Bahasa Sunda, salaku salah sahiji basa daérah anu kakeuyeuhan ku rupa-rupa unsur budaya jeung sastra, mangrupakeun pangaweruh anu penting pisan pikeun diajar ku barudak Sunda. Di tingkat SMP, utamana kelas 8, salah sahiji materi anu sering dipedalkeun dina semester kahiji nyaéta ngeunaan dawer atawa nu leuwih dipikawanoh ku urang nyaéta dongéng. Dongéng mangrupakeun salah sahiji wanda carita rekaan anu biasana nyaritakeun kajadian-kajadian anu sipatna pamohalan, ajaib, atawa teu lumangsung dina kanyataan sapopoé.

Materi dawer atawa dongéng téh ngawengku sababaraha aspék, di antarana unsur-unsur intrinsik (tokoh, latar, galur, tema, amanat), unsur-unsur ékstrinsik (nilai budaya, sajarah, atikan), sarta kamampuh maca, maham, jeung nulis dongéng. Ku kituna, pikeun ngukur pamahaman siswa kana materi ieu, soal-soal anu dirarancang kalawan variatif jadi kacida pentingna. Dina artikel ieu, urang bakal ngaguar conto-contoh soal Bahasa Sunda kelas 8 semester 1 anu museur kana materi dawer, kalawan tujuan pikeun ngabantos siswa dina nyiapkeun diri jeung nguatkeun pangaweruhna.

Naon Sabenerna Anu Disebut Dawer (Dongéng)?

Saméméh urang ngaguar conto soal, penting pisan pikeun inget deui naon anu dimaksud ku dawer. Dongéng téh nyaéta carita anu sipatna rékaan (fiksi) anu teu kajadian dina kanyataan. Ciri utama dongéng nyaéta:

• Pamohalan: Loba kajadian anu teu mungkin lumangsung di dunya nyata, saperti sato anu bisa cumarita, jalma anu boga kakuatan gaib, atawa barang anu hirup.
• Ajaib: Sering aya unsur-unsur gaib atawa hal-hal anu ngajanggélék jadi luar biasa.
• Nyaritakeun Kajadian Baheula: Biasana dimimitian ku frasa saperti "Hiji mangsa di nagara antah-berantah…" atawa "Baheula aya…" anu nunjukkeun yén carita ieu kajadian dina mangsa nu geus kaliwatan.
• Ngandung Amanat: Sanajan pamohalan, dongéng biasana ngandung palajaran atawa amanat moral anu bisa dicokot ku pamaca atawa pamirigna.
• Mangrupa Bagian Tinu Wilangan Rakyat: Dongéng téh mindeng pisan jadi bagian tinu wilangan rakyat (folklore) anu turun-tumurun ti generasi ka generasi.

Rupa-rupa Dongéng dina Tradisi Sunda

Dina tradisi Sunda, aya sababaraha rupa dongéng anu kawentar, di antarana:

1. Paribasa: Dongéng pondok anu eusina mangrupa palajaran moral, biasana ngagunakeun tokoh sato anu bisa cumarita (fabel). Contona: Si Kancil jeung Buaya, Lutung Kasarung.
2. Sajarah: Dongéng anu nyaritakeun ngeunaan asal-usul hiji tempat, hiji kajadian, atawa hiji tokoh, sanajan kadang dibumbuan ku unsur pamohalan. Contona: Legenda Gunung Tangkuban Perahu, Sangkuriang.
3. Pulasara: Dongéng anu biasana nyaritakeun ngeunaan hiji jalma anu boga kapinteran husus atawa kakuatan gaib. Contona: Si Kabayan.
4. Wawacan: Sanajan leuwih kana sastra lisan anu panjang tur mangrupa pupuh, wawacan ogé sok ngandung unsur-unsur dongéng.

Conto Soal Bahasa Sunda Kelas 8 Semester 1 Materi Dawer

Ieu di handap aya sababaraha conto soal anu bisa dipaké pikeun ngukur pamahaman siswa ngeunaan materi dawer. Soal-soal ieu dirarancang kalawan variatif, ngawengku pilihan ganda, esai pondok, nepi ka pemahaman téks.

Bagian I: Pilihan Ganda

Pilih salah sahiji jawaban anu paling bener!

1. Dongéng téh kaasup kana wanda carita…
   a. Épak
   b. Fiksi
   c. Nonfiksi
   d. Éléktronik

2. Ciri utama dongéng anu teu lumangsung dina kanyataan disebut…
   a. Réalisme
   b. Pamohalan
   c. Historis
   d. Ilmiah

3. Tokoh anu biasana dipaké dina dongéng fabel pikeun méré palajaran moral nyaéta…
   a. Manusa
   b. Sato
   c. Barudak
   d. Kolot

4. Unsur-unsur anu aya di jero carita dongéng disebut unsur…
   a. Ékstrinsik
   b. Intrinsik
   c. Moral
   d. Budaya

5. Conto dongéng sajarah anu kawentar di Tatar Sunda nyaéta…
   a. Si Kancil jeung Buaya
   b. Lutung Kasarung
   c. Sangkuriang
   d. Si Kabayan

6. Dongéng anu nyaritakeun asal-usul hiji tempat atawa kajadian biasana disebut dongéng…
   a. Paribasa
   b. Sajarah
   c. Pulasara
   d. Fabel

7. Naon anu dimaksud ku amanat dina hiji dongéng?
   a. Pesen moral anu bisa dicokot tina carita.
   b. Tokoh utama dina carita.
   c. Tempat kajadian dina carita.
   d. Galur carita.

8. Salah sahiji frasa anu mindeng muncul dina awal dongéng nyaéta…
   a. "Di pasar…"
   b. "Hiji mangsa di nagara antah-berantah…"
   c. "Dina jaman kiwari…"
   d. "Dina berita televisi…"

9. Dongéng Si Kabayan leuwih condong kana jenis dongéng…
   a. Fabel
   b. Sajarah
   c. Pulasara
   d. Paribasa

10. Dongéng anu ngandung ajaran moral jeung biasana tokohna sato disebut…
    a. Sajarah
    b. Legenda
    c. Fabel
    d. Mitos

Bagian II: Eusi Singget

Jawab pananya-pananya di handap ku jawaban anu singget jeung jelas!

1. Sebutkeun tilu unsur intrinsik anu aya dina hiji dongéng!
2. Naon bédana dongéng jeung carita buhun (legenda/mitos)? Jelaskeun sacara singget!
3. Sebutkeun hiji conto dongéng sajarah Sunda jeung naon eusi ringkesna!
4. Naon gunana maca dongéng pikeun barudak?
5. Jelaskeun naon anu dimaksud ku tokoh protagonis jeung antagonis dina hiji carita dongéng!

Bagian III: Pemahaman Téks Dongéng

Bacalah téks dongéng di handap ieu kalawan daréhdéh, tuluy jawab patarosan-patarosanana!

Si Kancil Jeung Buaya

Hiji mangsa, Si Kancil keur leumpang di sisi walungan. Beuteungna karasa lapar. Anjeunna ngempehan pisan. Bari leumpang, anjeunna ningali loba buaya keur ngelendey di dinya. Si Kancil mikir kumaha carana sangkan bisa nyebrang walungan jeung meunang daging buaya.

"Heh, para buaya!" Si Kancil ngagorowok tarik. "Aya beja penting ti raja! Raja hoyong ngadamel pésta ageung kanggo sadaya rakyatna. Sadaya buaya bakal kénging béas, daging, jeung kadaharan séjénna upami ngariung di hiji tempat."

Para buaya reuwas jeung bungah ngadéngé béja ti Si Kancil. Aranjeunna langsung ngumpul.

"Saha anu bade ngabagéakeun abdi?" tanya salah sahiji buaya pangkolotna.

"Kuring," jawab Si Kancil. "Tapi, supados adil, kuring kudu ngitung heula jumlah saréréa. Tah, ayeuna, susun awakmaranéh ti sisi walungan beulah dieu nepi ka sisi walungan beulah ditu. Kuring bakal mapay awakmaranéh bari ngitung."

Para buaya nurut. Aranjeunna ngajajar awakna nepi ka sisi walungan séjénna, ngabentuk jembatan. Si Kancil mapay awak buaya bari mumuniman, "Hiji, dua, tilu…" nepi ka anjeunna nepi ka sisi walungan beulah ditu.

Pas nepi ka sisi walungan, Si Kancil lumpat bari seuseurian. "Hahaha! Para buaya bodoh! Moal aya pésta naon-naon! Abdi mah mung hoyong nyebrang walungan, tos lapar pisan!"

Para buaya pohara ambekna. Aranjeunna karasa dibobodo. Tapi, da geus kaburu nyebrang, Si Kancil geus teu kacumponan.

Patarosan-patarosan:

1. Naon judul dongéng anu dibaca di luhur?
2. Naon anu karasa ku Si Kancil dina awal carita?
3. Kumaha carana Si Kancil sangkan bisa nyebrang walungan? Jelaskeun léngkah-léngkahna!
4. Naon anu ku Si Kancil dibejakeun ka para buaya sangkan maranéhna daék ngajajar awakna?
5. Naon amanat anu bisa dicokot tina dongéng Si Kancil jeung Buaya?
6. Saha tokoh protagonis dina dongéng ieu? Naon alesanana?
7. Naon anu dirasa ku para buaya sanggeus dibobodo ku Si Kancil?
8. Upami anjeun janten Si Kancil, naha anjeun bakal ngalakukeun hal anu sarua? Naon alesanana?
9. Sebutkeun hiji unsur pamohalan anu aya dina dongéng ieu!
10. Kumaha tungtung carita dina dongéng ieu?

Pedaran ngeunaan Wangun Soal jeung Katerapanana

• Pilihan Ganda: Bagian ieu ngukur pangaweruh dasar siswa ngeunaan définisi, ciri-ciri, jeung conto-contoh dongéng. Soal-soal ieu gampil pikeun dipariksa jeung ngawengku sababaraha aspék tina materi.
• Eusi Singget: Bagian ieu ngadorong siswa pikeun ngébréhkeun pamahamanana sacara leuwih jero tur narjamahkeun pangaweruh kana basa sorangan. Soal-soal ieu ngukur kamampuh siswa dina ngajéntrékeun konsep jeung ngadadarkeun informasi.
• Pemahaman Téks Dongéng: Bagian ieu mangrupa inti tina ngukur kamampuh siswa dina ngolah informasi tina hiji bacaan. Soal-soal dina bagian ieu ngawengku:
  • Nangtukeun judul.
  • Ngaguar unsur intrinsik (tokoh, latar, galur, amanat).
  • Nangtukeun jenis dongéng.
  • Nangtukeun amanat atawa palajaran moral.
  • Nangtukeun unsur pamohalan.
  • Nangtukeun tungtung carita.
  • Ngaréfléksikeun carita (soal nomer 8).

Strategi Ngaréngsékeun Soal Materi Dawer

1. Baca Kalayan Daréhdéh: Saméméh ngajawab, baca soal kalayan daréhdéh, utamana téks dongéng. Pék cokot inti tina unggal kalimah.
2. Identifikasi Unsur-unsur: Nalika maca téks dongéng, coba identipikasi tokohna, latar (tempat jeung waktu), galur caritana, sarta amanat anu hayang ditepikeun.
3. Pamakéan Kosakata: Pék inget kana hartina unggal kecap basa Sunda anu dipaké dina soal. Upami aya nu teu kaharti, coba péksa tina konteks kalimahna.
4. Analisis Pilihan Jawaban: Dina pilihan ganda, ulah langsung milih. Pék analisa heula unggal pilihan, bandingkeun jeung pamahaman anjeun kana materi.
5. Jelaskeun ku Basa Sorangan: Dina soal ései pondok, usahakeun ngajelaskeun ku basa sorangan anu jelas tur merenah, sanajan singget.
6. Hikmah tina Dongéng: Sanajan dongéng sifatna pamohalan, sok aya hikmah atawa palajaran anu bisa dicokot. Pék pikirkeun hal ieu nalika ngajawab patarosan ngeunaan amanat.

Kasimpulan

Materi dawer atawa dongéng dina Bahasa Sunda téh mangrupakeun bagian anu penting pikeun mikawanoh jeung ngahargaan warisan sastra lisan Sunda. Ngaliwatan conto-contoh soal anu variatif saperti anu dipedalkeun di luhur, siswa kelas 8 semester 1 bakal kaparigelan dina ngaguar unsur-unsur dongéng, pamahamanana kana téks, sarta kamampuhna dina némbrakkeun pamikiran ngaliwatan basa Sunda. Latihan anu rutin jeung pamahaman anu jero kana harti jeung tujuan dongéng, bakal ngabantos siswa dina ngahontal hasil anu nyugemakeun dina paleuleuman élmu Bahasa Sunda.